Οι αποτιμήσεις, ο σύμβουλος και οι αδυναμίες της διοίκησης

Ένας γνωστός μου επιχειρηματίας μου είχε αναφέρει κάποτε μεταξύ σοβαρού και αστείου πως όσοι εργαζόμαστε στις ελεγκτικές, λογιστικές, φορολογικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες, κάνουμε τα καλύτερα επαγγέλματα του κόσμου: Πως ενώ πληρωνόμαστε για τις υπηρεσίες μας, δεν έχουμε ποτέ άποψη για τίποτα και πως ακόμα και όταν παράσχουμε κάποιας μορφής γνώμη, βάζουμε αρκετούς νομικούς περιορισμούς για να την καταστήσουμε άχρηστη. 

Κάποιες φορές όμως, και ειδικά όσον αφορά το συμβουλευτικό επάγγελμα, η εκφορά γνώμης είναι εκ των ων ουκ άνευ, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αποφευχθεί ακόμα και από τους πλέον… δεξιοτέχνες του είδους.

Οι εργασίες αποτίμησης είναι ένα παράδειγμα τέτοιων έργων.

Τούτου λεχθέντος, όπως και με οποιοδήποτε άλλη επαγγελματική υπηρεσία, για την επιτυχή ολοκλήρωση των εργασιών αποτίμησης (δηλαδή με ακρίβεια και εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος), όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (πελάτης, εκτιμητής, εκπρόσωποι του περιουσιακού στοιχείου που αποτιμάται – εάν δεν ανήκει στον πελάτη) οφείλουν να προσδιορίσουν τις ανάγκες, και να εργαστούν αρμονικά για την επίτευξη των στόχων του έργου. Ωστόσο, συχνά, μιλώντας βάσει μίας αρκετά μεγάλης συλλογής προσωπικών εμπειριών, η εργασία αποτίμησης μοιάζει περισσότερο μάλλον με μια ατέρμονη διελκυστίνδα, παρά με ένα χορό ταγκό.

Μερικά από τα πιο συνήθη σημεία με τα οποία αντιμετωπίζουν θέματα οι εκτιμητές και τα οποία τα υπόλοιπα μέρη του έργου μπορούν να διευθετήσουν ακόμη και προτού εμπλέξουν κάποιον εξωτερικό σύμβουλο, είναι τα εξής:

* Προετοιμασία προβλέψεων γεφυρωμένων με ιστορικές πληροφορίες. Οι πιο πρόσφατες οικονομικές καταστάσεις αποτελούν τη βάση επί της οποίας θα κτιστούν οι οικονομικές προβλέψεις της εταιρίας σας. Λανθασμένα αρχικά υπόλοιπα μπορούν να έχουν μια σωρευτική επίδραση στις μελλοντικές ταμειακές ροές και κατά συνέπεια στην αποτίμηση. Ο σύμβουλός σας θα ήθελε να είναι σε θέση να εντοπίσει εύκολα τις αρχικές λογιστικές εγγραφές των προβλέψεών σας, μέσα στις πιο πρόσφατες οικονομικές σας καταστάσεις.

* Υποστήριξη των αριθμών που εμφανίζονται στο οικονομικό μοντέλο, με κάποιο Επιχειρηματικό Σχέδιο (“ΕΣ”). Αυτή είναι μια από τις πιο κρίσιμες πτυχές μιας σωστής άσκησης αποτίμησης. Είναι επίσης ένα από τα πιο συχνά παραλειπόμενα βήματα από πολλούς πελάτες. Ένα ΕΣ που υποστηρίζει τις προβλέψεις σας, όχι μόνο προσδίδει αξιοπιστία στην εργασία σας, αλλά αποτελεί και μία εξαίρετη βοήθεια για τον ειδικό σας σύμβουλο στην προσπάθειά του να κατανοήσει ταχύτερα την επιχείρησή σας, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί ουσιώδες σε πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες ο χρόνος πιέζει. Ενώ η κατάρτισή του μπορεί να ακούγεται αρχικά σαν ένα δυσθεώρητο έργο, μπορεί στην πραγματικότητα να γίνει μία αρκετά απλή διαδικασία όταν γίνεται υπό την καθοδήγηση ενός ειδικού. Πολλοί από τους πελάτες μου συχνά εκπλήσσουν ευχάριστα τον εαυτό τους, βλέποντας τι είναι ικανοί να παραγάγουν με τη σωστή καθοδήγηση από κάποιον ειδικό και την απαραίτητη δέσμευση από πλευράς τους. Το ΕΣ θα πρέπει υπό φυσιολογικές συνθήκες να παραμένει πάντοτε ενήμερο, καθώς αποτελεί ένα εργαλείο-κλειδί για τη διεύθυνση ενός οργανισμού. Μιλώντας εξ ιδίας πείρας, στις πλείστες των περιπτώσεων κατά τις οποίες ένας οργανισμός δεν διαθέτει ένα ενημερωμένο ΕΣ, είναι περισσότερο διότι η διοίκηση δεν πιστεύει στον εαυτό της πως δύναται να το ακολουθήσει, παρά διότι δεν μπορεί να το καταρτίσει η ίδια, ή δεν μπορεί να προσλάβει έναν ικανό εξωτερικό σύμβουλο για να βοηθήσει στην κατάρτισή του.

* Καθορισμός του πλαισίου της αξίας (π.χ. Εύλογη Αξία (“ΕΑ”), Αξία Σε Χρήση (“ΑΣΧ”)).Σε πολύ γενικές γραμμές, η ΕΑ αναφέρεται σε αυτό που ένας ανεξάρτητος επενδυτής θα πλήρωνε για το περιουσιακό στοιχείο σας. Με τους ίδιους γενικούς όρους, η ΑΣΧ είναι η αξία που θα πάρετε χρησιμοποιώντας το στοιχείο ως ιδιοκτήτης. Έχοντας μια βασική κατανόηση των διαφορετικών πλαισίων αξίας θα σας βοηθήσει να έχετε μια σαφέστερη εικόνα αυτού που προσπαθείτε να πετύχετε, ακόμη και πριν από την πρόσληψη ενός ειδικού για το θέμα αυτό.

* Προσδιορισμός της ημερομηνίας της αποτίμησης. Αυτό μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα πραγματικό παράδειγμα γιατί μπορεί να μην είναι πάντοτε έτσι τα πράγματα: Φανταστείτε δύο διαφορετικούς επενδυτές μιας ΚοινοΠραξίας (“ΚΠ”) που προσπαθούν να εκτιμήσουν το περιουσιακό τους στοιχείο προκειμένου ένας από αυτούς να πωλήσει το μερίδιό του στον άλλο και να βγει από την επιχείρηση. Είχαν συμφωνήσει εκ των προτέρων, μέσω μιας συμφωνίας αγοράς-πώλησης, ότι σε περίπτωση που ένας από αυτούς επιθυμούσε να εξέλθει από την επιχείρηση, η αποτίμηση και η πραγματική ημερομηνία εξόδου θα ήταν το τέλος του ημερολογιακού έτους. Σε αυτή την περίπτωση, το τέλος του έτους είχε μόλις παρέλθει (ήταν Φεβρουάριος). Οι δύο εταίροι διαφώνησαν ως προς το ποιο τέλος του έτους θα χρησιμοποιούσαν για τον καθορισμό της τιμής εξόδου. Ο πρώτος επενδυτής ισχυρίστηκε ότι, δεδομένου ότι ο εταίρος του έλαβε την απόφαση να βγει από την επιχείρηση αμέσως μετά το τέλος του έτους, το τέλος του έτους που μόλις πέρασε θα ήταν η ορθή ημερομηνία της αποτίμησης. Το άλλο μέρος ισχυρίστηκε πως διότι η ημερομηνία εκείνη είχε ήδη περάσει και διότι έως ότου λήξει η πραγματική (μετά την εκτίμηση, την οριστικοποίηση των νομικών εγγράφων κ.λπ.) ημερομηνία αποχώρησης, θα έχει παρέλθει πολύς χρόνος, ενώ εν τω μεταξύ θα εξακολουθεί να αναλαμβάνει όλους τους κινδύνους που ανακύπτουν από τη συμμετοχή στην κοινή επιχείρηση, θα ήταν πιο σωστό να αποτιμηθεί η ΚΠ κατά το τέλος του επομένου έτους. Περιττό να πούμε ότι αυτή η διαφωνία προκάλεσε μια νομική διαμάχη μεταξύ των δύο μερών, η οποία δεν είχε καν τελειώσει με την πάροδο και του επομένου έτους.

* Καθορισμός των προτύπων εκτίμησης που πρέπει να ακολουθηθούν. Αν και τα περισσότερα πρότυπα είναι παρόμοια από κάθε ουσιώδη άποψη όσον αφορά τις προτεινόμενες προσεγγίσεις για την αποτίμηση, μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα πρότυπα που πρέπει να τηρούνται πρέπει να αναφέρονται σαφώς σε μια έκθεση αποτίμησης και ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον εκτιμητή σας σχετικά με τα πρότυπα με τα οποία θα θέλατε να συμμορφωθείτε. Μια αποτίμηση που πραγματοποιείται για σκοπούς κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων επί παραδείγματι, πρέπει να αναφέρει σαφώς ότι έχει πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τα ΔΠΧΠ. Εάν δεν γνωρίζετε ποια πρότυπα θα πρέπει να ακολουθούνται στην αποτίμησή σας, ο εκτιμητής σας μπορεί να είναι σε θέση να τα προσδιορίσει μετά από μια σύντομη συζήτηση.

Φυσικά, οποιοσδήποτε σύμβουλος που γνωρίζει την δουλειά του θα είναι σε θέση να σας βοηθήσει και να σας καθοδηγήσει με όλα τα παραπάνω, αν δεν είστε σε θέση να τα προσφέρετε από την αρχή του έργου. Ωστόσο, πρέπει να έχετε κατά νου ότι αυτό θα έχει κατά πάσα πιθανότητα αντίκτυπο τόσο στο κόστος όσο και -το σημαντικότερο- στο χρόνο περάτωσης της άσκησης αποτίμησης. Σε μια εποχή όπου το δημοφιλές ρητό “ο χρόνος είναι χρήμα” είναι πιο πραγματικό από ποτέ, το να έχετε έναν εμπειρογνώμονα που θα εκτελεί ασκήσεις αποτίμησης ή / και ενημερώσεις του ΕΣ σας ανά τακτά χρονικά διαστήματα, θα σας εξοικονομήσει χρήματα και χρόνο σε περίπτωση που αποφασίσετε να κάνετε μια συναλλαγή, επιτρέποντάς σας να παραμείνετε ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό την στιγμή που αυτό θα είναι πραγματικά απαραίτητο.

As appeared on http://www.capital.gr/me-apopsi/3290682/oi-apotimiseis-o-sumboulos-kai-oi-adunamies-tis-dioikisis, on 08 May 2018.